آیا ندیدى که پرودگارت با یاران فیل (کسانى که سوار فیل شده و براى انهدام مکه آمده بودند) چه کرد؟

آیا نیرنگشان را بى‏اثر نساخت؟

خداوند بر سر آنان پرندگانى را فوج فوج فرستاد.

که بر آنان سنگریزه‏هایى از گل سفت پرتاب کردند.

پس آنان را مثل کاه خورد شده قرار داد.

 بر خلاف آنچه در میان مردم مشهور شده است، «ابابیل» نام پرنده‏اى خاص نیست، بلکه به معناى دسته دسته و گروه گروه است. «طیراً ابابیل» یعنى پرندگانى فوج فوج در دسته‏هاى

پراکنده بر سر آنها فرود آمدند. کلمه «طیراً» به معناى جنس پرندگان است، نه به معناى مفرد پرنده.

 در شأن نزول این آیه مى‏خوانیم: پادشاهى به نام ابرهه در یمن معبدى از سنگ مرمر ساخت و دستور داد مردم آن را زیارت و طواف کنند. مرد عربى به این معبد جسارت کرد. او لشکرى فیل

سوار را تا نزدیک مکه آورد تا به انتقام آن جسارت، کعبه را خراب کند.

 خداوند نیز پرندگانى را که در منقارشان سنگریزه‏اى داشتند به سوى آنان فرستاد. با بارش سنگریزه‏ها، لشکر ابرهه مانند کاه خورد شده به زمین ریختند و نابود شدند. آن سال را عام

الفیل نامیدند و پیامبر اسلام نیز در همان سال به دنیا آمد.(169)

 اصحاب فیل هم خورد شدند، هم تحقیر. «عصف مأکول» تشبیه به کاهى که خوراک حیوان شده یعنى سرگین، بدترین تحقیر است.

169) در سال 1358 شمسى، به دنبال پیروزى انقلاب اسلامى در ایران و اشغال سفارت آمریکا توسط دانشجویان مسلمان، آمریکا براى آزادى گروگان‏هاى خود و ساقط کردن رژیم اسلامى،

تعدادى هواپیما و هلى‏کوپتر را به سوى ایران فرستاد امّا به اراده خداوند شنهاى کویر طبس چنان طوفانى ایجاد کردند که بخشى از هواپیماها زمین‏گیر شدند و خلبانان آنها سوختند و بخشى

هم پا به فرار گذارده و منطقه را ترک کردندآنها را نابود کرد.

 1- براى هشدار به مجرمان، از نمونه‏هاى پیش رو و نزدیک استفاده کنید. (شهرت اصحاب فیل به قدرى بوده که گویا جلو چشم است و نیازى به دلیل ندارد.) «اَلَم تَر»

 2- تاریخ را فراموش نکنید. «الم تر»

 3- کعبه قبل از اسلام نیز مقدس بوده و شکستن حرمت مقدسات کیفر دارد. «کیف فعل ربّک باصحاب الفیل»

 4- قهر الهى نسبت به مجرمان، جلوه‏اى از ربوبیّت الهى است. «فعل ربّک»

 5 - پرندگان مأموران خداوند هستند و شعور دارند. «ارسل علیهم طیراً ابابیل»

 6- اطلاع از طرح و نقشه دشمن و نقش بر آب کردن آن، مهم است. «یجعل کیدهم فى تضلیل»

 7- دشمن از بزرگ‏ترین تجهیزات جنگى (همچون فیل) براى هجوم استفاده مى‏کند، امّا خداوند با استفاده از کوچک‏ترین حیوانات یعنى پرندگان آسمان، آنها را نابود مى‏کند. «اصحاب الفیل... طیراً

ابابیل»

 8 - دشمنان خدا هر چند مجهز باشند ناتوانند. «اصحاب الفیل... کعصف مأکول»

 9- سخت‏ترین کیفر براى اهانت به مقدسات است. (اقوام دیگر که هلاک شدند هیچ کدام مثل کاه جویده نشدند، بلکه یا روى خاک افتادند یا در آب غرق شدند.) «فجعلهم کعصف مأکول»